Ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται συνεχώς ένα τεράστιο φάσμα ηχητικών πληροφοριών, αλλά οι περισσότερες από αυτές φιλτράρονται με επιτυχία.
Η μουσική υπόκρουση συχνά περνάει από αυτό το φίλτρο επειδή είναι δομικά πολύπλοκη και συναισθηματικά χρωματισμένη, αναφέρει ο ανταποκριτής του .
Εξελικτικά, ο εγκέφαλος είναι ρυθμισμένος να αντιδρά σε ξαφνικούς ή σημαντικούς ήχους ως πιθανή απειλή. Η ρυθμική μουσική με φωνητικά ενεργοποιεί τα ίδια νευρωνικά δίκτυα που επεξεργάζονται την ανθρώπινη ομιλία για να προσελκύσουν την προσοχή μας.
Φωτογραφία: Pixabay
Ένα φαινόμενο που ονομάζεται “φαινόμενο κοκτέιλ πάρτι” παίζει βασικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Αυτή η ικανότητα μας επιτρέπει να εστιάζουμε σε ένα μόνο ηχείο ακόμη και σε ένα θορυβώδες δωμάτιο, αλλά η μουσική μπορεί να διαταράξει τη λεπτομερή ρύθμιση αυτού του συστήματος.
Νευροφυσιολογικά, το φιλτράρισμα του ήχου χειρίζεται ο δικτυωτός σχηματισμός του εγκεφάλου, ο οποίος λειτουργεί ως ένα είδος φρουρού. Εάν ένας ήχος αναγνωρίζεται ως μη απειλητικός, ο εγκεφαλικός φλοιός μπορεί να του επιτρέψει να παραμείνει στο παρασκήνιο, αλλά όχι πάντα με επιτυχία.
Η δυσκολία να αγνοήσουμε τη μουσική σχετίζεται επίσης με τη λειτουργία των νευρώνων καθρέφτη που ενεργοποιούνται όταν ακούμε ρυθμικά μοτίβα. Ο εγκέφαλός μας αρχίζει ασυνείδητα να προβλέπει την εξέλιξη της μελωδίας και να συγχρονίζεται με αυτήν, γεγονός που απαιτεί γνωστικούς πόρους.
Η ικανότητα να αγνοεί κανείς τους ήχους του περιβάλλοντος επηρεάζεται από το ατομικό προφίλ προσοχής του ατόμου. Οι άνθρωποι με υψηλή επιλεκτική προσοχή αποσπούν πιο εύκολα την προσοχή τους, ενώ για άλλους, η μουσική θα αποτελέσει σημαντικό αντιπερισπασμό.
Η φύση της ίδιας της μουσικής έχει επίσης σημασία – τα ορχηστρικά τραγούδια τείνουν να παρεμβαίνουν λιγότερο στις λεκτικές εργασίες από ό,τι τα τραγούδια με στίχους. Η οικεία μουσική μπορεί να αποσπά λιγότερο την προσοχή από ό,τι η νέα μουσική, επειδή ο εγκέφαλος δεν χρειάζεται να αναλύσει τη δομή της από την αρχή.
Η επίμονη αδυναμία συγκέντρωσης σε θορυβώδη περιβάλλοντα μπορεί να υποδηλώνει ιδιαιτερότητες στην επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών. Για τα άτομα αυτά, η μουσική υπόκρουση δημιουργεί πρόσθετο γνωστικό φορτίο, οδηγώντας σε ταχεία κόπωση.Η αγνόηση του προβλήματος του θορύβου στο παρασκήνιο μπορεί να μειώσει την παραγωγικότητα σε σύνθετες εργασίες που απαιτούν βαθιά συγκέντρωση. Η χρόνια έκθεση σε ενοχλητικούς ήχους αυξάνει τα επίπεδα άγχους και παρεμποδίζει την ανάκτηση των ψυχικών πόρων.
Μπορείτε να αυξήσετε την ανθεκτικότητά σας στις ηχητικές παρεμβολές με ειδική εκπαίδευση προσοχής, όπως ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας. Αυτές οι πρακτικές ενισχύουν την ικανότητα των μετωπιαίων λοβών του εγκεφάλου να ελέγχουν την κατευθυντικότητα της εστίασης.
Μια πρακτική λύση μπορεί να είναι η συνειδητή επιλογή του ηχητικού υποβάθρου ανάλογα με την εργασία – διακριτική μουσική για εργασίες ρουτίνας και σιωπή ή λευκός θόρυβος για σύνθετες εργασίες. Οι υπηρεσίες με γεννήτριες ήχου υποβάθρου προσφέρουν επιλογές που καλύπτουν τους ενοχλητικούς θορύβους χωρίς να υπερφορτώνουν τον εγκέφαλο.
Μακροπρόθεσμα, η κατανόηση των μηχανισμών της ακουστικής προσοχής επιτρέπει ένα πιο άνετο περιβάλλον ακρόασης. Η ικανή διαχείριση του ακουστικού χώρου βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα εργασίας και την ψυχική ευεξία.
Διαβάστε επίσης
- Γιατί ο εγκέφαλος κολλάει στο κακό: Πώς η εξέλιξη προγραμμάτισε την αρνητική μας προκατάληψη
- Γιατί οι άνθρωποι αναζητούν τρομακτικές εμπειρίες: Η ψυχολογία των ακραίων χόμπι
